Nieuwe studiedag AI in overheidsopdrachten: een must-see voor aankopers
Artificiële intelligentie in overheidsopdrachten: opportuniteit én verantwoordelijkheid
3 min
3 min
Artificiële intelligentie (AI) ontwikkelt zich in sneltempo. Waar AI in eerste instantie vooral werd geassocieerd met technologische innovaties in de privésector, merken we vandaag dat ook lokale besturen en non-profit organisaties steeds vaker de meerwaarde erkennen. Dat geldt ook voor het domein van overheidsopdrachten, waar AI ondersteuning kan bieden in elke fase van het proces: van marktanalyse en bestekopmaak tot offertevergelijking en gunning.
Maar hoe ingrijpend zal AI de werkwijze van overheden veranderen? Welke juridische en ethische kaders moeten we heroverwegen om AI verantwoord te integreren? En waar liggen de grenzen van wat mag en wat kan? De vraag is niet langer óf AI een impact zal hebben op het werk van aankopers, maar hoe men deze technologie op een verantwoorde, doordachte en wettelijk conforme manier inzet.
In de praktijk kan AI aanzienlijke tijdswinst en kwaliteitsverbetering opleveren. Denk bijvoorbeeld aan:
Marktanalyse: AI helpt bij het detecteren van markttrends en het identificeren van relevante leveranciers, wat leidt tot beter onderbouwde aanbestedingsstrategieën.
Opmaak van aanbestedingsdocumenten: Dankzij AI-gestuurde tekstgeneratie worden bestekken consistenter, vollediger en nauwkeuriger opgesteld. Dit verlaagt de foutenmarge en administratieve last.
Offerteanalyse: AI kan afwijkingen, inconsistenties en opvallende patronen in offertes detecteren, wat leidt tot een objectievere vergelijking.
Ondersteuning bij gunningsbeslissingen: Door data-analyse en benchmarking biedt AI waardevolle inzichten ter ondersteuning van de uiteindelijke besluitvorming.
Toch vereist deze technologische vooruitgang een doordachte aanpak. AI is een hulpmiddel, geen vervanging van de menselijke deskundigheid. Het blijft de taak van de aankoper om de context te interpreteren, prioriteiten af te wegen en beslissingen te nemen.
Transparantie en uitlegbaarheid: Veel AI-systemen functioneren als een ‘black box’, waarbij niet altijd duidelijk is hoe de uiteindelijke output tot stand komt.
Risico op bias: AI-modellen kunnen onbedoeld discriminerende patronen versterken, met een risico op ongelijke behandeling van inschrijvers.
Regelgeving: AI-toepassingen moeten voldoen aan een complex regelgevend kader, waaronder:
de Europese AI-verordening (in opmaak)
de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)
de Wet Overheidsopdrachten van 17 juni 2016
Hoe u tools zoals ChatGPT, Perplexity en Copilot effectief en veilig toepast
Welke technieken en prompts u helpen om tot bruikbare en kwalitatieve AI-output te komen
Welke juridische aandachtspunten en risico’s verbonden zijn aan het gebruik van AI bij aanbestedingen
Mathias Vermeulen: Specialist in leren en ontwikkelen en medeoprichter van een EdTech-start-up. Hij biedt een helder overzicht van de meest relevante AI-toepassingen voor overheidsopdrachten en begeleidt u in de opbouw van sterke prompts.
Wouter Rubens en Sarah Fiorito: Advocaten bij GD&A. Zij gaan dieper in op het juridisch kader, de regelgeving en de grenzen van AI binnen het aanbestedingsrecht. Hun invalshoek biedt u concrete handvaten om compliant te blijven.
